Nieuwsbrief arbeidsverhoudingen februari 2016 - jpj consult bedrijfsjuridische diensten

Op 2 februari 2016 is door de Eerste Kamer definitief ingestemd met het vervallen van de VAR

Met de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA) komt de constructie van de zogenaamde VAR (Verklaring Arbeidsrelatie) te vervallen en dienen opdrachtgevers en opdrachtnemers gebruik te maken van een van de door de Belastingdienst gepubliceerde modelovereenkomsten of separaat goedgekeurde overeenkomst, teneinde gevrijwaard te zijn van naheffing door de Belastingdienst.

Korte inhoud en strekking wetswijziging

• De VAR gaat verdwijnen per 1 mei 2016. Opdrachtnemers kunnen dan geen VAR meer aanvragen.
• In plaats van het kunnen tonen van een actuele VAR dienen opdrachtgevers en opdrachtnemers dan hun afspraken te gieten in de vorm van een modelovereenkomst, indien er onzekerheid is of kan bestaan over de vraag of er sprake is van een arbeidsovereenkomst en dus of er een inhoudingsplicht voor de werkgever geldt.
• De verschillende varianten van de modelovereenkomsten worden/zijn gepubliceerd op de website van de Belastingdienst (www.belastingdienst.nl).
• In de modelovereenkomst is de relatie tussen de opdrachtgever en de opdrachtnemer zodanig beschreven dat er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst. Als partijen gebruikmaken van het format van een van de gepubliceerde, geaccordeerde modelovereenkomsten en tevens ook feitelijk handelen naar en werken volgens de voorwaarden van deze modelovereenkomst zijn zij gevrijwaard van naheffing door de Belastingdienst. Ook kunnen ter goedkeuring.

Overgangsregeling en implementatiefase

• Op 1 mei 2016 gaat de nieuwe regelgeving in. Tot die datum blijft de overgangsregeling van kracht.
• In beginsel mag ook in 2016 de eerder in 2014 of 2015 aangevraagde en verkregen VAR gebruikt blijven worden, tot de nieuwe regelgeving op 1 mei 2016 ingaat. Er behoeft dus geen nieuwe VAR te worden aangevraagd voor 2016.
• Uitzondering daarop is de situatie dat een opdrachtnemer onder andere omstandigheden of voorwaarden voor een opdrachtgever in 2016 gaat werken, dan wel andere werkzaamheden gaat uitvoeren dan de eerder uitgevoerde werkzaamheden. In dat geval moet alsnog een nieuwe VAR worden aangevraagd die dan geldig is tot 1 mei 2016.
• Na 1 mei 2016 volgt dan een implementatiefase, die loopt tot 1 mei 2017. Tijdens deze fase bestaat de verplichting om te werken met een model overeenkomst, maar zal de Belastingdienst niet echt handhaven. In deze periode hebben opdrachtgevers en opdrachtnemers derhalve de tijd gekregen om hun werkwijze aan te passen.
• Uiterlijk 1 mei 2017 moeten alle afspraken tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers, zijn vastgelegd in de vorm van een van de modelovereenkomsten, die de Belastingdienst op haar site gepubliceerd heeft, dan wel dient de eigen overeenkomst door de Belastingdienst te zijn goedgekeurd.

Modelovereenkomsten

• De Belastingdienst heeft tot op heden een aantal categorieën van modelovereenkomsten gepubliceerd op haar website, te weten een aantal modellen onder de noemer 1.'Algemene modelovereenkomsten', '2. Voorbeeldovereenkomsten voor branches en beroepsgroepen' en 3. 'Individuele overeenkomsten'.
• In de meeste gevallen zal in de praktijk teruggevallen kunnen worden op de categorie van de 'Algemene modelovereenkomsten'.
• Een goed overzicht van de modellen zijn verkrijgbar op de website van de Belasting; de algemene modellen zijn ook opvraagbaar bij JPJ Consult.

Voor welke situaties is deze nieuwe wetgeving relevant? Wanneer niet?

• Primair is deze regelgeving relevant indien een onderneming een persoon opdraagt op enigerlei wijze werkzaamheden uit te voeren voor de onderneming, terwijl het niet de bedoeling is dat die persoon in dienst komt bij de betreffende onderneming/werkgever.
• Daarbij behoeft het niet zo te zijn dat de afspraken altijd met de persoon in privé gemaakt worden, maar kan het ook zijn dat dergelijke afspraken gemaakt worden via een vennootschap onder firma, eenmanszaak, besloten vennootschap of firma.
• Een belangrijke indicatie of een persoon echt niet op basis van een arbeidsovereenkomst werkt wordt bepaald door aspecten als: 1. is er sprake van een inschrijving bij de Kamer van Koophandel, 2. is er een btw-nummer dat de opdrachtnemer hanteert en 3. werkt de opdrachtnemer regulier voor meer dan drie opdrachtgevers.
• Andere criteria die van belang zijn om de afwezigheid van een arbeidsovereenkomst te bepalen op basis van de afspraken zijn: de opdrachtnemer wordt niet doorbetaald, indien er sprake is van ziekte of vakantie, de opdrachtnemer is niet onder gezag van de opdrachtgever gesteld maar kan naar eigen inzicht binnen het kader van algemene richtlijnen zijn/haar werkzaamheden uitvoeren. Tevens geldt het als een indicatie van niet-werknemerschap, als de opdrachtnemer zich kan laten vervangen en indien de werkzaamheden die de opdrachtnemer uitvoert, niet een wezenlijk onderdeel van de reguliere bedrijfsvoering van de opdrachtgever uitmaken.
• Tenslotte geldt als indicatie voor niet-werknemerschap dat de afspraken zo gemaakt worden, dat de opdrachtgever zelf verantwoordelijk en eventueel aansprakelijk is voor de kwaliteit van de werkzaamheden en de uitvoering daarvan en tevens beschikt over een eigen beroepsaansprakelijkheidsverzekering.
• Het blijft altijd per geval te bezien of er een risico is op een fictief dienstverband, maar aan de hand en op basis van de modelovereenkomsten en het werken daarmee kan voorkomen worden dat sprake is van een inhoudingsplicht bij de opdrachtgever.

Conclusie/advies

1. Het is raadzaam om de bestaande afspraken met opdrachtnemers, die op basis van een VAR bij een opdrachtgever werken te inventariseren en in de loop van 2016 te vervangen door nieuwe contracten op basis van de modelovereenkomsten.
2. Voor afspraken met zzp' ers/freelancers/opdrachtnemers, die op persoonlijke titel werkzaamheden uitvoeren voor een opdrachtgever en worden aangegaan na 1 mei 2016, is het advies om gebruik te maken van een van de geschikte modelovereenkomsten. (uitgebreide informatie op de website van de Belastingdienst)
3. Nadere informatie kan desgewenst verkregen worden bij: mr. Jop de Groen (0629512019)